SERVIDUME VOLUNTARIA (IV/IX)
Era o «Discurso» no seu tempo, un texto moi ousado e vixente aínda hoxe en día. Morreu novo Étienne, pero tivo tempo para escribir sonetos, traducir a Xenofonte e Plutarco, e mesmo para tentar mediar nas guerras relixiosas que opuñan en Francia a católicos e protestantes. Hai tres especies de tiranos. Refírome aos malos príncipes. Chegan uns ao poder por elección do pobo, chegan outros pola forza das armas, e outros sucedendo aos da súa raza. Os que arriban ao poder polo dereito da guerra, pórtanse coma quen pisa térra conquistada. Os que nacen reis, as máis das veces, non son mellores; nacidos e criados no sangue da tiranía, tratan os pobos en quen mandan, coma se fosen os seus servos hereditarios; e, conforme ó carácter ao que son máis dados, avaros ou pródigos, así fan do reino o que fan, con outra herdanza calquera. Aquel a quen o pobo fixo monarca, debería ser máis soportable; e seríao, ao meu ver, se desde o momento en que se ve colocado en altos postos e colléndolle o gus...