Catalina nin foi monxa, nin madureceu muller. Cando fuxiu da clausura conventual con quince anos aínda era noviza. Cunha excelente formación humanística e de xestión persoal, moi superior á formación media a esa idade, da sociedade de calquera tempo. Dominaba o latín, vasco e castelán, lido e escrito, ca particularidade de que a humillación redutora educativa da muller, non foi exercida directamente polos seus pais, senón polas monxas, as “médiums” de Deus na Terra e o apoio dunha tia tamén monxa. Pronto decatouse de que socialmente era máis importante a superstición da credencia en Deus, que a propia realidade. A determinación de transformarse en home, "no home máis bizarro da historia humana", foi coa dignidade de superar o efecto castrante de que lle asignaran un papel de monxa de por vida, e poder experimentar a vida, sen as limitacións asociadas a muller. Xunto a brutal realidade colonizadora, que establecía as reglas deste xogo macabro, fixo que madurecera como hom...

Dona Catalina de Alférez, coa golilla, o alzapescozo de ferro e o coletillo de ante mal atacado, de aspecto viril, militar e aspro, de persoalidade pouco conciliante. "Esta é a historia de un ser de outro mundo, dun animal de galaxia, é unha historia que ten que ver co curso da Vía Láctea, é unha historia enterrada, é sobre un ser da nada", canta Silvio Rodriguez no tema da “Canción do Elexido” referíndose ó Che Guevara, e que encaixan coma unha luva en Catalina de Erauso. Catalina de Erauso convértese en home a edade de quince anos por pura supervivencia. A súa vida como muller lle foi negada, cando a familia decide ingresala no convento para convertila nunha novicia máis. Recibe unha "educación espartana", en condicións de clausura conventual, pasando "de nena a ancián" sen experimentar o tempo de xuventude, onde forxa unha persoalidade irreductible e única, allea ós valores educativos tradicionais da época. O seu corpo convertido nun carruaxe do que...